Bảo dưỡng bảo trì máy nén khí công nghiệp

Khi sử dụng máy nén khí, đặc biệt là máy nén dùng trong môi trường công nghiệp, bạn cần phải có các kế hoạch bảo trì bảo dưỡng cụ thể cho hệ thống khí nén của mình. Bảo trì định kỳ cũng như bảo trì phòng ngừa là điều rất cần thiết để hệ thống của bạn hoạt động hiệu quả và an toàn, giảm thiểu rủi ro về thời gian ngừng hoạt động tốn kém và sửa chữa khẩn cấp.

Bảo dưỡng bảo trì máy nén khí trong công nghiệp có thể là một thử thách đối với những người mới sử dụng máy nén. Bạn sẽ gặp một chút khó khăn trong việc lập kế hoạch bảo trì khi chưa hiểu rõ về một số điều cơ bản của loại máy nén khí bạn đang dùng, mặc dù có đọc qua hướng dẫn sử dụng.

Trong nhiều trường hợp bạn là người sử dụng máy và không phải là một kỹ thuật viên bảo trì chuyên nghiệp, thì bạn có thể không biết rõ các ngóc ngách của việc bảo trì máy nén khí làm sao cho đúng cách. Sau đây là những điều mà bạn hoặc người quản lý hệ thống nên biết để có thể nắm rõ hơn về việc bảo dưỡng bảo trì máy nén khí nhằm đảm bảo cho hệ thống và giảm thiểu chi phí phát sinh không cần thiết.

Bảo trì máy nén khí: Tại sao phải bảo trì phòng ngừa

Bảo trì phòng ngừa (Preventive Maintenance) là một cách tiếp cận chủ động, tập trung việc thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng kịp thời các thiết bị trong hệ thống khí nén, đặc biệt là máy nén khí để ngăn ngừa trước mọi hỏng hóc trước khi chúng có thể xảy ra. Mục tiêu của bảo trì phòng ngừa là kéo dài tuổi thọ của thiết bị và giảm thiểu thời gian ngừng máy bằng cách phát hiện và giải quyết sớm các vấn đề tiềm ẩn phát sinh trong xuyên suốt quá trình sử dụng.

Bảo dưỡng bảo trì máy nén khí công nghiệp
Bảo dưỡng bảo trì máy nén khí công nghiệp

Các nhiệm vụ bảo trì máy nén khí thường bao gồm các cuộc kiểm tra và bảo dưỡng theo lịch trình được lên kế hoạch rõ ràng từ trước hoặc dựa trên thời gian sử dụng, thay thế các bộ phận tiêu hao trước khi chúng hỏng (như các bộ lọc, dây đai và dầu nhớt máy nén), thử nghiệm và phân tích hiệu suất để dự đoán tình trạng hao mòn, cũng như theo dõi và điều chỉnh các điều kiện vận hành để đảm bảo hiệu suất tối ưu.

Việc triển khai các phương án bảo trì phòng ngừa cho các hệ thống máy nén khí công nghiệp mang lại những lợi ích đáng kể về độ tin cậy, tiết kiệm năng lượng và hiệu suất.

Bảo dưỡng bảo trì máy nén khí
Bảo dưỡng bảo trì máy nén khí công nghiệp

Bảng danh sách kiểm tra bảo trì máy nén khí

Bạn nên lập một danh sách kiểm tra các bộ phận hoặc toàn bộ hệ thống khí nén, để có thể tuân theo khi bảo dưỡng bảo trì máy nén khí định kỳ theo lịch ngày, tuần và tháng. Việc tuân thủ hướng dẫn sử dụng cũng như khuyến cáo của nhãn hiệu và kiểu máy cũng rất quan trọng.

Bạn có thể thực hiện theo các bước kiểm tra bộ phận và lịch trình, in ra văn bản để tiện theo dõi – tick chọn vào các mục như dưới đây:

1. Danh sách kiểm tra

□ Bộ lọc gió□ Bộ tản nhiệt khí & dầu
□ Kết nối điện□ Tiếp điểm khởi động
□ Dây đai□ Khớp nối truyền động
□ Dao động tần số điện áp (Mhz)□ Thiết bị an toàn
□ Đồng hồ đo áp suất□ Đồng hồ đo nhiệt độ
□ Bu lông chính□ Van xả
□ Vỏ bọc & Bệ chắn□ Đường ống thu hồi
□ Rò rỉ khí□ Rò rỉ dầu

2. Thu thập dữ liệu

□ Áp suất tải/xả:
□ Nhiệt độ môi trường:
□ Nhiệt độ xả:
□ Dòng điện tải/xả:
□ Điện áp hoạt động:
□ Công suất tải/xả:
□ Tiết kiệm năng lượng của biến tần (inverter):
□ Tỷ lệ rò rỉ của hệ thống:
□ Ngưỡng báo động cài đặt bởi người dùng:

GHI CHÚ:……………………………………………………………………….

3. Thay thế phụ tùng và Vật liệu tiêu hao

□ Xả và thay dầu□ Thay bộ lọc dầu
□ Thay bộ lọc gió□ Kiểm tra/Thay bộ tách khí/dầu
□ Thay bộ lọc tách dầu□ Kiểm tra và Siết chặt/Thay thế dây đai

Lưu ý:

Danh sách kiểm tra bảo dưỡng bảo trì máy nén khí này cung cấp các hướng dẫn chung cho máy nén khí có dầu. Điều quan trọng là bạn cần tham khảo hướng dẫn sử dụng cụ thể cho model máy nén khí của bạn, để biết các hướng dẫn bảo dưỡng chi tiết và cảnh báo an toàn. Lịch trình bảo dưỡng thực tế có thể thay đổi tùy thuộc vào điều kiện sử dụng cụ thể, môi trường hoạt động và số giờ hoạt động. Luôn tuân theo khuyến nghị của nhà sản xuất để đảm bảo hoạt động an toàn và hiệu quả của thiết bị của bạn.

4. Công việc bảo dưỡng bảo trì máy nén khí định kỳ

Bảo dưỡng bảo trì máy nén khí công nghiệp
Bảo dưỡng bảo trì máy nén khí công nghiệp định kỳ

Bảo dưỡng hàng ngày

Xả nước ngưng tụ: Thường xuyên xả hơi ẩm từ máy nén khí và bình chứa khí để ngăn ngừa gỉ sét và ăn mòn.
Kiểm tra rò rỉ: Kiểm tra hệ thống khí nén và các kết nối để tìm bất kỳ dấu hiệu rò rỉ nào.
Giám sát tiếng ồn và độ rung: Lắng nghe tiếng ồn bất thường hoặc độ rung quá mức có thể báo hiệu sự mòn hoặc trục trặc.
Kiểm tra mực dầu: Đảm bảo mực dầu nằm trong phạm vi khuyến nghị, đổ thêm nếu cần.

Bảo dưỡng hàng tuần

  • Kiểm tra và làm sạch bộ lọc gió (lọc khí nạp): Kiểm tra tắc nghẽn và làm sạch bộ lọc gió để đảm bảo lưu lượng khí tối ưu. Thay thế nếu bị bẩn nặng.
  • Xác minh hệ thống điều khiển: Kiểm tra hệ thống điều khiển máy nén khí để đảm bảo nó đang hoạt động bật/tắt đúng cách.

Bảo dưỡng hàng tháng

  • Kiểm tra dây đai (đối với máy nén khí truyền động bằng dây đai): Kiểm tra độ căng và hao mòn của dây đai truyền động. Điều chỉnh hoặc thay thế nếu cần.
  • Kiểm tra ống dẫn: Tìm kiếm vết nứt hoặc dấu hiệu mòn trên ống dẫn và thay thế bất kỳ ống dẫn nào bị xuống cấp.
  • Làm sạch bộ trao đổi nhiệt: Loại bỏ mọi bụi bẩn hoặc mảnh vụn để đảm bảo tản nhiệt hiệu quả.

Bảo dưỡng dựa trên số giờ sử dụng

  • 500 giờ đầu: Thay dầu. Kiểm tra và thay thế bộ lọc dầu. Kiểm tra và hiệu chỉnh van.
  • Cứ 2.000 giờ: Thay dầu. Kiểm tra và thay thế bộ lọc dầu, lọc tách dầu, lọc gió. Kiểm tra và hiệu chỉnh van.
  • Cứ 4.000 giờ: Thay dầu. Kiểm tra và thay thế bộ lọc dầu, lọc tách dầu, lọc gió. Kiểm tra, vệ sinh, và hiệu chỉnh các bộ phận khác
  • Cứ 8.000 giờ: Thực hiện kiểm tra kỹ lưỡng động cơ và kết nối điện. Cân nhắc kiểm tra dịch vụ chuyên nghiệp để đánh giá các bộ phận bên trong và tình trạng chung của hệ thống.

Bảo dưỡng Ba Tháng Một Lần (Cứ Ba Năm Một Lần)

Tu sửa hoặc thay thế van chính: Van nạp ; Van nhiệt ; Van kiểm tra áp suất tối thiểu.

Chi tiết các bước bảo trì máy nén khí định kỳ

bao-tri-may-nen-khi
Các bước bảo trì máy nén khí định kỳ

Bảo trì hàng ngày

  • Xả nước ngưng tụ: Nước tích tụ trong máy nén, bình chứa khí, máy sấy và hệ thống phân phối phải được xả hàng ngày để tránh rỉ sét và ăn mòn. Một hệ thống xả nước ngưng tụ tự động hoặc hệ thống xả không mất mát có thể loại bỏ bước xả hàng ngày này.
  • Theo dõi nhiệt độ hoạt động: Đảm bảo máy nén không quá nóng và hệ thống làm mát hoạt động bình thường.
  • Xác minh chỉ số áp suất: Kiểm tra đồng hồ đo áp suất để đảm bảo chúng nằm trong phạm vi khuyến nghị và máy nén không hoạt động dưới áp lực quá mức.
  • Kiểm tra mức dầu (Đối với máy nén bôi trơn bằng dầu): Kiểm tra mức dầu và thêm dầu nếu cần thiết để tránh hư hỏng do mức dầu thấp.

Bảo trì hàng tuần

  • Kiểm tra và vệ sinh lỗ thông hơi và bộ lọc khí đầu vào: Bộ lọc khí đầu vào còn gọi là lọc gió (thường lắp trước cửa hút ở đầu nén) bị bẩn có thể làm máy nén hoạt động quá tải, dẫn đến kém hiệu quả và tăng mức sử dụng năng lượng. Vệ sinh hoặc thay bộ lọc khí khi cần thiết.
  • Kiểm tra dây đai và khớp nối: Kiểm tra các dấu hiệu mòn hoặc hư hỏng trên dây đai truyền động và khớp nối. Điều chỉnh hoặc thay thế nếu cần thiết để tránh hỏng hóc.
  • Kiểm tra hệ thống an toàn: Đảm bảo tất cả các van an toàn (ví dụ: van xả áp suất, van an toàn, van một chiều …) và hệ thống ngắt an toàn (rơ le ngắt) đều hoạt động để ngăn ngừa tai nạn và hư hỏng thiết bị.
  • Kiểm tra van xả tự động: Nếu sử dụng van xả tự động, hãy kiểm tra hàng tuần để đảm bảo chúng hoạt động.

Bảo trì hàng tháng

  • Kiểm tra rò rỉ không khí: Kiểm tra toàn bộ hệ thống khí nén để tìm bất kỳ dấu hiệu rò rỉ không khí nào, điều này có thể làm giảm hiệu quả và tăng chi phí vận hành.
  • Thay hoặc vệ sinh bộ lọc khí (nếu không được thay thế trong quá trình kiểm tra hàng tuần): Bộ lọc khí sạch sẽ đảm bảo hoạt động hiệu quả và ngăn ngừa ô nhiễm nguồn cung cấp khí.
  • Kiểm tra ống mềm và kết nối: Kiểm tra xem ống mềm và kết nối có bị nứt, mòn và rò rỉ không, đồng thời thay thế bất kỳ bộ phận nào bị hỏng để duy trì tính toàn vẹn của hệ thống.
  • Xem lại nhật ký bảo trì: Kiểm tra nhật ký để theo dõi mọi sự cố thường xuyên hoặc nhiệm vụ bảo trì sắp tới cần giải quyết.

Danh sách kiểm tra bảo trì máy nén khí đầy đủ

bao-tri-may-nen-khi
Danh sách kiểm tra bảo trì máy nén khí đầy đủ

Lịch trình bảo trì máy nén khí toàn diện và các nhiệm vụ phải làm có thể khác nhau tùy theo loại máy nén, mô hình sử dụng và điều kiện môi trường.

Lịch bảo trì được khuyến nghị cho máy nén khí trục vít có dầu là sau mỗi 2000h đến 4000h hoạt động hoặc ít nhất là hàng năm đối với máy nén ít phải chạy thường xuyên. Đối với dòng máy nén khí piston có thể cần bảo trì thời gian ngắn hơn, tầm ~ 6 tháng tùy môi trường làm việc, loại này có cấu tạo đơn giản nên việc bảo trì dễ hơn trục vít.

bao-tri-may-nen-khi
Bảo trì máy nén khí piston đơn giản hơn so với máy nén khí trục vít

Bảo trì phòng ngừa toàn diện cho máy nén khí thường bao gồm một số nhiệm vụ chính:

  • Kiểm tra tổng thể: Kiểm tra xem có tiếng ồn, độ rung bất thường hoặc dấu hiệu hao mòn nào trên các bộ phận cơ khí không và xử lý nếu cần.
  • Thay dầu: Thay dầu máy nén và bộ lọc dầu trong máy nén khí có dầu để đảm bảo hoạt động trơn tru và bảo vệ các bộ phận bên trong.
  • Thay thế bộ lọc: Thay các bộ lọc gió, bộ lọc dầu và bộ tách khí/dầu khi cần thiết. Làm sạch hoặc thay thế các bộ lọc khác như bộ lọc kết tụ nội tuyến hoặc bộ lọc hạt nếu có.
  • Bảo trì hệ thống ngưng tụ: Kiểm tra, vệ sinh và nếu cần, sửa chữa hoặc thay thế các bộ phận của bẫy ngưng tụ và ống xả.
  • Kiểm tra hệ thống an toàn và kiểm soát: Kiểm tra các van an toàn, đồng hồ đo áp suất, bộ điều chỉnh nhiệt, van giảm áp và hệ thống kiểm soát để đảm bảo chúng hoạt động chính xác và an toàn.
  • Bảo trì hệ thống làm mát: Vệ sinh và kiểm tra bộ làm mát, quạt và bộ trao đổi nhiệt để tránh quá nhiệt và đảm bảo hoạt động hiệu quả.
  • Kiểm tra hệ thống truyền động : Đối với máy nén truyền động bằng dây đai, hãy kiểm tra độ căng và căn chỉnh của dây đai, điều chỉnh hoặc thay thế dây đai khi cần thiết. Đối với hệ thống truyền động trực tiếp như máy nén trục vít, hãy kiểm tra khớp nối giữa động cơ và đầu nén, phần trục … đảm bảo tất cả đều an toàn.

Video hướng dẫn thay dầu máy nén khí dây đai

Xem thêm:

Một số vấn đề cần lưu ý về bảo trì máy nén khí

Trước khi bảo trì bạn cần đảm bảo an toàn:

  • Tắt máy trước khi bảo trì: Luôn tắt máy và ngắt nguồn điện trước khi tiến hành bảo trì.
  • Xả áp suất: Xả hết khí nén còn lại trong hệ thống để đảm bảo an toàn khi làm việc.
  • Tuân thủ hướng dẫn: Tuân thủ nghiêm túc hướng dẫn của nhà sản xuất.
  • Gọi kỹ thuật viên: Nếu phát hiện bất kỳ vấn đề nghiêm trọng nào, hãy liên hệ với kỹ thuật viên chuyên nghiệp để được hỗ trợ.

Lưu ý khi bảo trì máy nén khí:

Theo dõi lịch bảo trì định kỳ: Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Ghi chép lịch sử bảo trì để theo dõi tình trạng thiết bị và lên kế hoạch thay thế linh kiện khi cần.

Kiểm tra và làm sạch đường ống dẫn khí nén: Kiểm tra rò rỉ trên đường ống dẫn khí và các khớp nối, van cút …, Rò rỉ đường ống nhiều khi là nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm về hiệu suất chứ không phải do máy nén khí của bạn bị hỏng. Loại bỏ bụi bẩn, dầu và hơi nước tích tụ trong hệ thống.

Theo dõi áp suất và nhiệt độ: Kiểm tra đồng hồ đo áp suất, nhiệt độ để đảm bảo máy nén khí hoạt động trong ngưỡng an toàn. Nếu thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về áp suất hoặc nhiệt độ thì bạn cần phải kiểm tra nguyên nhân và khắc phục kịp thời.

Thực hiện kiểm tra tổng thể: Kiểm tra tổng thể toàn bộ hệ thống để phát hiện ra các dấu hiệu rung lắc, tiếng ồn, rò rỉ bất thường, bao gồm cả việc hiểu suất giảm. Đảm bảo các bulong, ốc vít và linh kiện được siết chặt.

Sử dụng linh kiện và vật tư chính hãng: Sử dụng dầu bôi trơn đúng loại với máy nén khí đang dùng, bộ lọc, và phụ tùng thay thế chính hãng để đảm bảo máy hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ.

Đào tạo nhân viên vận hành và bảo trì: Nhân viên cần được đào tạo các kỹ năng về vận hành và hiểu biết về bảo dưỡng bảo trì máy nén khí. Họ cần lưu ý các dầu hiệu cảnh báo sớm và khắc phục kịp thời.

Bạn thực hiện bảo dưỡng và bảo trì máy nén khí định kỳ, kiểm tra toàn bộ hệ thống khí nén và nhận ra một số điều đáng lo ngại liên quan đến vấn đề về kỹ thuật chuyên môn mà bạn không thể tự xử lý được. Lúc này, bạn cần thuê người có chuyên môn hoặc liên hệ với nhà cung cấp máy nén khí để được hướng dẫn và tư vấn hoặc sửa chữa một cách chuyên nghiệp, an toàn nhất.

Bảo trì máy nén khí đúng cách giúp giảm thiểu hư hỏng, tiết kiệm chi phí sửa chữa, và kéo dài tuổi thọ của thiết bị. Thực hiện bảo trì định kỳ và theo đúng quy trình là yếu tố quan trọng để đảm bảo hệ thống khí nén hoạt động hiệu quả trong thời gian dài.

Xem thêm: Các lỗi thường gặp của máy nén khí trục vít